Џемо Хасани |
Во март 1945 ОЗНА воспоставува контакт и соработка со Риза Раифи, роднина на телохранителите на Џемо: Абдула Зибери, Абдула Амити и Назиф Амити. Соработникот Риза Арифи се обврзал со телохранителите на Џемо, да го заробат или ликивидираат водачот на балистите. ОЗНА, за возврат, на горанците им ветила слобода, доколку не продолжат да се занимаваат со ограбување.
Неколку дена пред 1 мај 1945, офицерите на ОЗНА одат во Гора, на состанок со соработниците. Неговите телохранители: Зибери и Амити, доаѓаат на средбата и пред офицерите на ОЗНА ја покажуваат главата на командантот Џемо. Задачата ја извршиле.
Официјално, за заштита на соработниците, ОЗНА објавува дека припадници на ЈНА го убиле Џемо Хасани во акција. Неговите вистински убијци Абдула Зибери, Абдула Амити и Назиф Амити, не го почитуваат договорот. Наместо да се вратат во селото и да продолжат со мирен живот, тие набргу се приклучуваат на терористичката група на Шаип Садику од Албанија. Во 1948, групата на Садику по налог на албанската тајна полиција Сигурими влегува во Македонија и во Косово и врши вооружени напади врз војници на ЈНА. Во една од акциите, тројката која го убила Џемо Хасани по налог на ОЗНА е заробена и осудена на казна затвор.
балисти |
Во тој период се јавува организацијата УЧК, чие прво дејствување е забележано - не на Косово, туку - 1992 година во Скопје, кога УЧК е откриена од македонската СДБ. Во деветчлената група, уапсена поради шверц со оружје, бил и генералниот секретар на ПДП, Митхат Емини како и заменик-министерот за одбрана Хаскај.
Емини е осуден на казна од осум години, колку што добил и Хасан Агуши. Хусеин Хаскај, тогашен заменик-министер за одбрана на Македонија од ПДП, бил осуден на шест години затвор. Подоцна, со акт на помилување од претседателот Киро Глигоров, групата е ослободена од издржување затворска казна.
албанци нацисти на протести |
Најголем проблем за ОЗНА (УДБА и КОС) претставуваат соработниците на фашистичката влада во Албанија и Италија, балистите (Бали комбатар, седиште на ЦК во Тирана). Политичкиот комесар на балистите во Македонија бил Кадри Сали од Гостивар. Вооружените групи во Македонија, кои во 1945 година броеле над 8.000 припадници, ги предводел Џемо Хасани Симница. Освен нив, неколку години по војната УДБА и КОС имаат перманентни судири со организацијата НДШ (Национална шиптарска демократска организација). Идеолошки, НДШ се темели на Втората Призернска лига и Бујанскиоиот конгрес. Основата на таа идеологија е дека сите Албанци треба да се борат заедно со една цел: приклучување на Косово и северозападниот дел од Македонија, како и северозападниот дел од Грција, кон матичната држава Албанија.
Кога на 8 септември 1943 Мусолини капитулира, организацијата Бали комбатар се поврзува со Британците, и со нив договара подршка. Пазараот бил Албанија и балистите да го поддржат британското воено истоварување на Јадранот, а за возврат Британија ќе им дозволи присоединување на Косово и делови од Македонија кон Албанија.
Тито и Москва биле против идејата Британија и САД да влезат со војска на јадранскиот брег и оттаму да се упатат кон Берлин. Тирана и балистите, пак, идејата ја поддржувале, секако со определена цена за тоа.
Стотина балисти се обучувани во воени центри во јужна Италија, а потоа вратени во Македонија и на Косово за извршување воени дејствија против партизанското движење и југословенски власти на чело со Тито.
И по 1948, под истите услови: присоединувањето на Косово и делови од Македонија кон Албанија, комунистичкиот албански лидер Енвер Хоџа, и неговата Партија на трудот, ќе му помагаат и на Сталин и на неговата тајна полиција НКВД (КГБ), да ја дестабилизира Југославија.
Кога на 8 септември 1943 Мусолини капитулира, организацијата Бали комбатар се поврзува со Британците, и со нив договара подршка. Пазараот бил Албанија и балистите да го поддржат британското воено истоварување на Јадранот, а за возврат Британија ќе им дозволи присоединување на Косово и делови од Македонија кон Албанија.
Тито и Москва биле против идејата Британија и САД да влезат со војска на јадранскиот брег и оттаму да се упатат кон Берлин. Тирана и балистите, пак, идејата ја поддржувале, секако со определена цена за тоа.
Стотина балисти се обучувани во воени центри во јужна Италија, а потоа вратени во Македонија и на Косово за извршување воени дејствија против партизанското движење и југословенски власти на чело со Тито.
И по 1948, под истите услови: присоединувањето на Косово и делови од Македонија кон Албанија, комунистичкиот албански лидер Енвер Хоџа, и неговата Партија на трудот, ќе му помагаат и на Сталин и на неговата тајна полиција НКВД (КГБ), да ја дестабилизира Југославија.
протести во Албанија за создавање на Голема држава |
Кемал Искендери по германската капитулација, соработувал со Ариф Глобочица или Ариф Капетан (ликвидиран од ОЗНА во 1947 година) и неговата вооружена група која дејствува во областите на Тетово, Скопје и Ѓорче Петров против партизанското движење, а подоцна и со напади врз милицијата и државните органи на Македонија.
Во 1945, летото, тие се сретнале во селото Танушевци, близу границата со Косово заедно со Исен Трпеза, Љуан Гаши, Дин Хоџа, Ибраим Аки и Сулејман Асипи. Тука договориле свикување на 3. Конгрес на НДШ за Косово и Македонија. (Првиот конгрес бил одржан во Србија, на планината Копиљача, а вториот во Гњилане). Тие биле во координација со централното раководство на НДШ во Бари, Италија. Исеин Трпеза им ги пренел инструкциите од раководството и политичката платформа во која стои дека се тие продолжение на Бали комбатар. Името, според него, морало да се менува затоа што Бали комбатар (балисти) било компромитирано по соработката со италијанската и албанската фашистичка влада за време на војната. Потоа, секој од нив формирал своја група на соработници вклучени во работата на НДШ и вооружените напади врз припадници на македонската полиција и ЈНА. Оружјето било чувано во куќата на Џемаил Хасани, милиционер од Скопје. Хасан Биљали бил задолжен за соработка со Џон Серечи и Ајет Грури, Косово. Притоа, дадени им се имиња за врска во конзулатите на Италија и Велика Британија во Скопје со кои требало да соработуваат и да добијат поддршка. Овие сознанија се темелат на документите на македонската УДБА, како и исказите кои учесниците потоа ги дале пред судот.
Судскиот процес против овие лидери на НДШ во Македонија и Косово е одржан во Окружниот суд Скопје, од 26 јануари до 4 февруари 1947. Кемал Искендери бил осуден на смрт, а потоа казната му е заменета со 20 години робија. Азем Морани, исто така, добил смртна казна, а Хасан Биљали е осуден на 20 години затвор.
Исен Трпеза и Љуан Гаши успеале да избегаат во Грција. Џон Серечи и Ајет Грури биле убиени во акција на УДБА во Дреница, Косово.
балист убива православен свештеник |
ОРГАНИЗАЦИОНАТА ПОСТАВЕНОСТ И ДЕЈСТВУВАЊЕТО НА ФАШИСТИЧКАТА ОРГАНИЗАЦИЈА БАЛИ КОМБЕТАР
ФАШИСТИЧКАТА БАЛИ КОМБЕТАР И ЕГЗОДУСОТ НА МАКЕДОНЦИТЕ
На денот кога е објавена капитулацијата на Италија (8 септември 1943 година) Бали Комбетар заклучил спогодба со Германците и објавил дека Албанија е обединета и независна, оправдувајќи го привременото присуство на германските сили како потреба на борбата против англоамериканско-советскат
27 ноември 2004 година, Скопје Македонија - Отворената денационализација и асимилација на македонскиот народ и се поприсутниот терор вршен над населението од страна на качачките банди и балистите биле причина да дојде до масовно иселување на Македонците од територијата на Западна Македонија. Тој процес на иселување посебни драматични димензии добил од есента 1942 година. Така, во овој период (ноември - декември 1942 година) само од кичевска и галичка околија на територијата под бугарска власт преминале преку 300 Македонци.
Во арпил 1943 година Б. комбетар дефинитивно ја поставил својата организациона форма која изгледала вака: Во Тирана било седиштето на Централниот комитет, во сите седишта на окрузите имало т.н. окружни комитети, додека во околиите - поткомитети, а во секое село селски одбор. Окружните комитети во поголемите градови биле поделени на реонски комитети (или поткомитети) кои имале свои групи (од 10 до 15 души) раководени од постари и поистакнати балисти. При реонскиот комитет дејствувале и организирани младински групи, вооружени со огнено оружје, а биле користени за борба против народноослободителното движење, како и за вршење на грабеж и насилно земање помош за балистите. Најистакнат политички раководител на тукашната балистичка организација бил Кадри Сали, претседател на организацијата во Гостивар и претседател на Фашистичката партија во Гостивар, член на Корпоративниот комитет во Тирана и член на Окружниот комитет на организацијата на Косово. Најголем замав ширењето на Организацијата имало со појавувањето на Џемаил Хасани - Џемо (1908-1945) од с. Симица, Гостиварско. Најпрвин Џемо во 1942 година, пред појавувањето на балистичката организација, со околу 40 души Албанци се одметнал в шума, наводно за борба против Италијанците, а, всушност, оттаму вршел терор врз македонското население.
Италијанците, за да го искористат за борба против партизанските единици во Македонија, го поткупиле за големи пари, а му дале и чин мајор. Неговата месечна плата изнесувала околу 50.000 леки, додека членовите на неговата група уживале многу привилегии. Затоа, тој целосно се ставил во служба на италијанската власт. По доаѓањето на Германците, тој и со нив ја продолжил соработката. Со благослов на Италијанците, а потоа и на Германците, балистите вршеле такви злосторства, насилија, пљачкосување и друго, што предизвикало страв и иселување на македонскиот народ. Во Кичевска околија балистите ги раководел Мефаил Еипов од с. Зајас, кого најпрво Италијанците го унапредиле во чин капетан, а потоа и Германците го исползувале за свои цели. На денот кога е објавена капитулацијата на Италија (8 септември 1943 година) Б. Комбетар заклучил спогодба со Германците и објавил дека Албанија е обединета и независна, оправдувајќи го привременото присуство на германските сили како потреба на борбата против англо-американско-советска
балистички злосторства |
No comments:
Post a Comment
Note: Only a member of this blog may post a comment.